Chimpansees in het Budongo-bos in Oeganda blijken opmerkelijke zorgverleners. Ze behandelen hun eigen wonden, en soms die van anderen, met bladeren van specifieke planten.
Dat blijkt uit een omvangrijke, dertig jaar omspannende studie van twee chimpanseegemeenschappen. De bevindingen, onlangs gepubliceerd in Frontiers in Ecology and Evolution, laten zien hoe dichtbij hun zorggedrag dat van ons komt.
Chimpansees raken geregeld gewond, vaak door ruzies of door strikken die door mensen zijn gezet. Onderzoekers zagen hoe deze dieren:
- wonden likten
- vingers likten en op de wond drukten
- bladeren kauwden en het papje aanbrachten
In meer dan de helft van de gevallen gebruikten ze planten met bekende antibacteriële of ontstekingsremmende stoffen, zoals Acalypha, Pseudospondias microcarpa en Alchornea floribunda.
Wat vooral opvalt: chimpansees verzorgen niet alleen zichzelf, maar ook elkaar. Ze likken wonden van groepsgenoten of brengen gekauwd plantmateriaal aan, ook als het geen familie is. Dat wijst op empathisch gedrag en op een vorm van kennisoverdracht binnen de groep.
De onderzoekers denken dat die zorg samenhangt met de risico’s in hun leefgebied. In de Sonso-gemeenschap heeft naar schatting veertig procent van de dieren ooit een strikverwonding gehad. Zulke dreigingen kunnen samenwerking juist versterken.
Volgens de auteurs laat het onderzoek zien dat chimpansees niet alleen overlevingsdrang hebben, maar ook inzicht in hun omgeving en genezende planten. Dat maakt hun gedrag een mogelijke voorloper van menselijke geneeskunde. En het herinnert eraan dat natuurbehoud meer is dan het beschermen van dieren: het is ook het beschermen van hun natuurlijke apotheek.
Bron: www.frontiersin.org/journals/ecology-and-evolution/articles/10.3389/fevo.2025.1540922/full
Lees ook de andere artikelen uit de nieuwsbrief van november 2025:
Podotherapeut promoveert op voetproblemen bij diabetes
Vetten, vocht en cellen voorspellen risico op diabetische voet
Slimme software voorspelt wondherstel