Onderzoekers van Trinity College Dublin laten zien dat het mogelijk is het afweersysteem subtiel bij te sturen. Met behulp van een zwakke elektrische prikkel lukte het hen om macrofagen tijdelijk te ‘herprogrammeren’ naar een stand waarin ze juist herstel bevorderen.
Macrofagen zijn de opruimers van het lichaam. Ze ruimen ziekteverwekkers en dode cellen op en geven signalen af die bepalen of het lichaam in vechtstand blijft of kan overschakelen op herstel.
Als die ontstekingsreactie te lang aanhoudt, kan dat juist extra schade veroorzaken. Het beïnvloeden van macrofagen is daarom al langer een interessant aangrijpingspunt voor het verbeteren van wondgenezing.
Immunoloog Sinead O’Rourke, die aan het onderzoek meewerkte, zegt daarover: “We weten al langer dat macrofagen een centrale rol spelen bij herstel. Ze bepalen in hoge mate of schade wordt bestreden of juist gerepareerd. Met elektrische stimulatie kunnen we dat natuurlijke evenwicht gericht verschuiven.”
In het onderzoek werden menselijke macrofagen één uur lang blootgesteld aan een mild elektrisch veld. Daarna bleek dat de cellen:
- Minder ontstekingsstoffen aanmaakten
- Meer groeifactoren aanmaakten die de vorming van nieuwe bloedvaten ondersteunen
- Beter overleefden en actiever werden in het opruimen van celresten
De effecten hielden tot drie dagen aan. Zelfs macrofagen die eerst kunstmatig in een ontstekingsstand waren gebracht, lieten na stimulatie een verschuiving zien richting herstel.
Daarnaast bevorderden de stoffen die zij uitscheidden de vorming van kleine vaatstructuren en de migratie van stamcellen, processen die typisch horen bij weefselherstel.
Volgens O’Rourke is dit de eerste keer dat zo’n gerichte ‘herprogrammering’ bij menselijke macrofagen overtuigend is aangetoond. De onderzoekers benadrukken dat de resultaten nog gebaseerd zijn op celonderzoek, maar spreken van een belangrijke tussenstap.
Door elektrische signalen gecontroleerd toe te passen, lijkt het mogelijk om het eigen afweersysteem subtiel te sturen richting genezing, zonder het te onderdrukken.
Bron: www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2666386425003947 en www.scientias.nl/macrofagen-kunnen-opnieuw-geprogrammeerd-worden-zodat-ze-beter-te-werken
Lees ook de andere artikelen uit de nieuwsbrief van november 2025:
Podotherapeut promoveert op voetproblemen bij diabetes
Vetten, vocht en cellen voorspellen risico op diabetische voet